در میان دنیای زیبا و رنگارنگ صنایع دستی ایران، فرش همواره از جایگاه ویژه و ممتازتری برخوردار بوده است. بسیاری به فرش دستباف ایرانی به عنوان یک اثر هنری مینگرند تا یک کالای مصرفی برای زندگی روزانه. این تفاوت دیدگاه و از طرفی روشن بودن ارزش بسیار فرش دستباف در میان مردم، باعث شد برخی از فرشها از روی زمین به دیوارها منتقل شده و نه تنها از آن به عنوان وسیلهای برای پوشش سطحی از زمین استفاده نشد بلکه از آن به عنوان یک کالای نفیس و هنری برای زینت بخشیدن به منزل استفاده شد؛ به طوری که با گذشت زمان تابلو فرش محبوبیت بسیاری در میان مردم به ویژه افرادی با توانایی مالی زیاد پیدا کرد و تبدیل به یک کالای اشرافی شد. ایران کشور ما، یکی از مهمترین مراکز تولید کننده این کالای زینتی ارزشمند در سطح جهان است؛ به همین دلیل این قسمت از مجلهی فرش بوم را به معرفی تابلو فرشهای دستبافت اختصاص دادهایم؛ چراکه میدانیم بسیار از شما نیز حداقل یک بار برای خرید یک تابلو فرش وسوسه شدهاید؛ بنابراین وقت آن رسیده که با این اثر هنری بیشتر آشنا شوید.
تابلو فرش چیست؟
در اصل تابلو فرشها تفاوت بنیادینی با فرشهای گستردنی بر روی زمین ندارند. آنها درواقع همان فرشهای دستبافتی هستند که با ابعاد کوچکتر و نقش و طرحهای نوینی بافته میشوند. مواد اولیه تابلوها همانند فرشها از الیاف طبیعی پشم، پنبه و ابریشم است که با توجه به نوع کاربردی که دارند در ضخامتهای مختلف ریسیده شده و سپس رنگرزی میشوند. تمام مراحل بافت یک فرش همانند چلهکشی، پودکشی، گره زنی و بافت قسمتهایی چون زنجیره، گلیمه و ملیله نیز جزو مراحل بافت یک تابلو فرش به شمار میآیند. تابلوفرشها معمولا برای استفاده، درون یک قاب قرار گرفته و سپس با کمک آن بر روی دیوار نصب میشوند.
تفاوت تابلو فرش با فرش
تفاوتهایی که میتوان به آن اشاره کرد استفاده از برخی گرههای زینتی در بافت تابلو فرش و نحوه پرداخت آن است. در بسیاری از مواقع مرحله پرداخت که به معنای قیچی شدن و یکدست شدن پرزهای فرش است به صورت گل برجسته انجام میشود که به طرح بُعد و زیبایی بیشتر ببخشد چراکه قرار است این بار نه روی زمین بلکه بر روی دیوار آویخته شود و بیشتر در معرض توجه باشد. تابلوهای برجسته گرانقیمتتر هستند چراکه فرایند پرداخت و قیچی شدن آنها پیچیدگی بیشتری دارد. در تابلو فرشها زمینه فرش همواره تخت بوده و دیگر قسمتها قابلیت برجسته بودن را دارند. اما مهمترین تفاوت فرش با تابلو فرش ابعاد آن است. تابلوها معمولا مساحت کمتری نسبت به فرش دارند و همین موضوع باعث میشود در نقشهای شلوغ و ریزبافت، کار هنرمند در بافت تابلو نسبت به فرش سختتر باشد.
خاستگاه و محل بافت
میتوان اذعان داشت، هر نقطهای از ایران که بافندگان آن فرش میبافند، در آنجا تابلو فرش نیز میتواند بافته شود. واقعیت این است که اصول بافت هر دو کالا مشابه بوده و تفاوتهای اندکی با یک دیگر دارند. با این حال در برخی از مناطق ایران تابلوهای بیشتری بافته میشود که میتواند نشان از مهارت و علاقه بافندگان در این زمینه داشته باشد. با توجه به شواهد تاریخی، اصفهان و شیراز جزو قدیمیترین شهرهای تولید تابلو فرشهای دستبافت ایران بودهاند. شهرهای قم و تبریز در حال حاضر مهمترین شهرهای کشور از نظر تولید تابلو فرشهای دستبافت هستند.
طرح و نقشه تابلو فرش
خوشبختانه منظر هنری بیشتر تابلو فرشها نسبت به فرشها باعث شده است که بافندگان آزادی عمل بیشتری داشته و از بافت طرح و فرم متداول خارج بشوند. بافندگان نیز همانند نقاشان فرصت یافتند که هرآنچه در ذهن داشتند یا به آن علاقه مند بودند را بر روی تار و پودهای چله فرش گره بزنند. از همین روی در تابلو فرشها نقشهایی را میتوان دید که درقالیها یا وجود ندارند یا بسیار به ندرت میتوان یکی از آنها را دید.
مناظر طبیعی همانند جنگلها و آبشارها
انواع کتیبهها شامل متنهایی از قرآن یا شعر شاعران مشهور
نقش حیوانات مختلف نظیر اسب، سگ و انواع پرندگان
شمایل انسانی و به ویژه چهرههای انسانهای مشهور
تصاویر سازههای تاریخی و مقدس همانند تخت جمشید، کعبه، مساجد و یا بازارها از جمله طراحیهای رایج در تابلو فرشها هستند.
نقشههای تابلوفرش دستباف امروزه به صورت کاغذی است و کمتر میتوان بافندهای را بافت که تابلو را به صورت ذهنی ببافد. رواج نقشههای عددی در مقایسه با نقشههای شطرنجی برای بافت تابلو فرش بسیار بیشتر است؛ چراکه تابلو فرش باید از جزئیات و ظرافت بیشتری برخوردار باشد که این امر با استفاده از نقشههای عددی میسر خواهد شد
تابلو فرش دستباف آنتیک
نوعی از تابلوهای تزئینی دستبافتی هستن که به دلیل قدمتشان نام آنتیک به آنها داده میشود. اگر شما هم معتقد هستید که هر چیزی قدیمیاش خوب است! پس باید بدانید برای تابلو فرشهای آنتیک نیز این موضوع صدق میکند! مواد اولیه این تابلوها بسیار مرغوب است و شیوه رنگرزی آنها به صورت سنتی و با رنگهای طبیعی انجام شده همین موضوع فاصله بسیاری را بین یک تابلو فرش دستبافت آنتیک و یک تابلو فرش دستباف امروزی ایجاد میکند که گاهی اوقات از مواد صنعتی و شیمیایی نیز در آنها استفاده میشود. تابلو فرش های این چنینی را بیشتر در منازل اشرافی و یا در طراحی دکوراسیونهای بسیار خاص میتوان دید. این نوع تابلو فرشها دارای نقشههای خاص و اغلب بومی بوده و به صورت کلی کم یاب هستند؛ اما نه برای مرجع آنلاین فروش فرش ما! شما میتوانید نمونههای خوبی از تابلو فرشهای آنتیک موجود در سایت ما را در ادامه ببینید.
لینک به صفحه فروش تابلو فرشهای آنتیک
سخن آخر
اگر شما نیز بارها برای خرید تابلو فرش دستبافت مردد شدهاید، حال با پایان یافتن این نوشتار احتمالا میتوانید تصمیم درست را بگیرید. تابلوفرشها علاوه بر زیبایی و جلوهای که به دکوراسیون منزل شما میدهند، به دلیل نفیس بودنشان و ارزشی که نسبت به سایر صنایع دستی و اشیاء زینتی دارند، ارزش پول شما را حفظ کرده و با گذشت زمان نیز گرانبهاتر خواهند شد. تمام دلایل یاد شده، تابلو فرشها را تبدیل به یک انتخاب هوشمندانه میکند. مرجع آنلاین فروش فرش دستبافت فرش بوم، گنجینهای از تابلو فرشهای نفیس و متنوع را در حجرههای مختلف خود جای داده است؛ همین حالا و بدون نیاز به مراجعه حضوری و صرف وقت بسیار، آنها را اینجا در سایت فرشبوم ببینید و خرید کنید.
نوشته: مریم مصطفوی
