خرید فرش دستباف کرمان، به دلیل کیفیت بیعیب و نقص و زیبایی بیانتها یک انتخاب هوشمندانه است. این فرشها نشانی از مهارت و هنرمندی صنعتگران کرمانی میباشند. فرش دستباف کرمان دارای طیف متنوعی از طرحهای گیرا است که هر کدام با دقت و توجه دقیق به جزئیات طراحی شدهاند. از نقوش پیچیده گل گرفته تا الگوهای هندسی، هر قطعه روایتی منحصر به فرد را به نمایش میگذارد.
مردم کرمان طی سالیان متمادی نه تنها در تولید فرش بلکه در صنایعی همچون شالبافی، پتهدوزی و ترمهبافی سرآمد بودهاند و شهرت جهانی را به خود اختصاص دادهاند. از جمله صنایع دستی برجسته کرمان، هنر کهن و ارجمند قالی بافی ایرانی است که نه تنها ارزش اقتصادی دارد، بلکه بازتابی عمیق از هویت فرهنگی و ملی ایران است. ما امروز در راهنمای انتخاب فرش دستباف، سعی داریم شما را با طرح و نقوش متنوع فرشهای کرمان آشنا کنیم. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
تاریخچه فرش دستباف کرمان
تاریخیچه کرمان در صنعت قالیبافی بسیار غنی است، و از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و میراثی به طول پنج قرن دارد، به طوری که صنعتگران این شهر را به عنوان یکی از قدیمیترین مناطق تولید فرش دستباف ایرانی معرفی کردهاند. دوران صفویه که به عصر شکوفایی هنرها در ایران شهرت دارد، شاهد درخشش صنعت فرش در کرمان بوده است. با این حال، آغاز دوره قاجاریه منجر به افول صنعت فرش دستباف در کرمان گردید، روندی که با ظهور انقلاب صنعتی و گسترش منسوجات ماشینی تشدید شد.
آنچه که واقعاً هنگام خرید فرش دستباف، شهر کرمان را متمایز میکند، تداخل استادانه رنگ و طرح است. نقوش و رنگهای فرش دستباف کرمان به عنوان نفیسترین، زیباترین و شیکترین طرحها در جهان شناخته میشود و هر فرش را به یک شاهکار منحصربهفرد تبدیل میکند. در حالی که شهرت طرحهای فرش کرمان تا حدودی در تاریخ باقی مانده است، زیبایی ماندگار آنها نیز همچنان علاقهمندان به هنر ایرانی را در سراسر جهان مجذوب خود میکند.
بررسی طرح و نقش هنگام خرید فرش دستباف کرمان
بافندگان فرش در کرمان، قبل از معرفی الگوهای طراحی، به دانش موروثی و شهود هنری خود متکی بودند. طراحان کرمانی با برخورداری از دستانی ماهر، از مرزهای مرسوم رنگ و نقش فراتر رفتند و خود را در قلمرو نفیس صنعت فرش به شهرت رساندند.
در اصل مردم کرمان قبل از روی آوردن به تولید فرش در شالبافی تخصص داشتند. نقوش اولیه فرش کرمان از الگوهای بنیادی شالبافی الهام میگرفت. با گذشت زمان، این طرح به طیف متنوعی از طرحهای فرش تبدیل شد و طراحان برجستهای مانند حسین، امیر و احمد شاهرخی با خلاقیتهای بدیع خود نقوش نمادینی مانند گلفرنگ، گلداني، ظلالسلطان و تصويري را معرفی کردند. علاوه بر این، طراحان مشهور معاصر مانند کاظم راد، شکرالله پاک گهر، رضا خانزند، محمود ارجمند، محمد سام، حسن رسولی و میرزا علیرضا مایل میراث طراحی کرمان را بیشتر غنا بخشیدهاند.
نقوش افشان، بهویژه افشان شاه عباسی، نشاندهنده اوج مهارت هنری خاندان شاهرخی است. علاوه بر این، نقوش چهارچوب قرآنی، نقوش درختان مختلف و نقوش گلدان با دیگر طرحهای نمادین کرمان آمیخته میشوند. همچنین طرحهای گل فرنگ گوبلني از اوایل قرن سیزدهم هجری شمسی با الهام از هنرهای تزئینی غیرایرانی، دارای تأثیر قابل توجهی بوده است. علاوه بر این، شما میتوانید برای خرید فرش دستباف کرمان طرحهایی همچون شكارگاه، بازوبندي، خشتي و لوزي خاتم را انتخاب کنید.
بررسی رنگبندی هنگام خرید فرش دستباف کرمان
یکی دیگر از ویژگیهایی که شما باید هنگام خرید فرش دستباف کرمان آن را در نظر بگیرید، استفاده از رنگهای لاکی، قهوهای، کرم مشکی و سرمهای در ترکیبهای مختلف میباشد. فرشهای اصیل افشار معمولاً دارای رج شمارهای متغییری از 15 تا 25 هستند. نوع گره به کار رفته در فرش دستباف کرمان تركي است و برخلاف فرش عشایری دستباف، دیگر بافندگان از طوايف غير افشار هستند كه در فرشهای خود از گره فارسي استفاده مينمایند. شایان ذکر است که برخی از قالیهایی که با برچسب افشار در روستاهای نزدیک سیرجان بافته میشوند، اکنون دارای گره ایرانی هستند.
یکی دیگر از ویژگیهای متمایز فرشهای عشایری استان کرمان، دار قالي آنها است که به شکل زميني میباشد، به طوری که به ایجاد هویت منحصر به فرد این سبک کمک میکند.
خرید فرش دستباف کرمان از نوع ايلباف
در کرمان چندین طایفه سرشناس به خاطر فرشهای استثنایی خود که هم در داخل و هم در سطح بینالمللی مورد توجه قرار گرفتهاند، شهرت پیدا کردهاند. این طوایف ارجمند عبارتند از افشار، پيچاقچي، جبالبارزي، منهي، لرها و اعراب. طوایف افشار که عمدتاً به زبان ترکی صحبت میکنند در مناطق مختلف ایران پراکنده هستند که آذربایجان و کرمان را در بر میگیرد. ریشه افشاریان کرمانی به ایل افشاریه آذربایجان میرسد که در زمان صفویه و در زمان حکومت شاه طهماسب به کرمان مهاجرت کردند.
قالیهای افشار که با طرح تکه تکهای مشخص میشوند، اغلب تصاویر پیچیدهای دارند. تصاویری از جوجهها، که به عنوان نقوش پرندگان نیز از آن یاد میشود، یا نمایش ترنج در کنار شاخ و برگهای ساده و درختان گلدانی، با پرندگانی که گاه به گاه روی درخت نشستهاند.
کسب اطلاعات گسترده در زمان خرید فرش دستباف کرمان
جالب است بدانید که ویژگیهای فنی فرش کرمان بسیار متمایز است، و شما باید هنگام خرید فرش دستباف به این نکات برجسته توجه کنید:
1- فرشهای عشایری استان کرمان معمولاً در سه بعد کوچک، متوسط و حداکثر بزرگ هستند. با این حال در دهههای اخیر برخی بافندگان سیرجانی ابعاد بزرگتری را وارد بازار کردهاند. متأسفانه کاهش تعداد بافندگان ماهر و عدم هماهنگی تولید با تقاضای بازار جهانی باعث رکود صنعت فرش کرمان در سالهای اخیر شده است.
2- از ویژگیهای متمایز فرش دستباف کرمان میتوان به چلهکشی فارسی، استفاده از دارهای عمودی و استفاده از شیرازه متصل اشاره کرد.
3- از چهرههای شاخص تولید فرش دستباف کرمان میتوان به احمد یزدان پناه معروف به دیلمقانی، محمد ارجمند کرمانی معروف به سلطان قالی کرمان و همچنین برادران رشید فرخی، برادران اژدری و … اشاره کرد. در این میان ابوالهادی، فتحی، نصیری و وزیری نقش محوری در تولید فرش استان کرمان دارند.
4- منطقه راور به عنوان قطب مهم قالیبافی با تاکید بر کیفیت و کمیت در در استان کرمان شناخته شده است. علیرغم تولید کمتر، فرشهای راور هم در داخل و هم در سطح بینالمللی شهرت پیدا کردهاند و به عنوان یکی از بهترین فرشهای دستباف، که اغلب بهعنوان «فرشهای راور» نامیده میشوند، شهرت پیدا کردهاند. از دیگر مناطق قابل توجه قالی بافی در استان کرمان میتوان به رفسنجان، سیرجان، شهر بابک و غیره اشاره کرد.
5- بافت فرش دستباف کرمان به شکل دو پوده (در برخی موارد تاریخی، سه پوده) است. این قالیها دارای گرههای ایرانی (نامتقارن) هستند، اگرچه طوایف خاصی مانند افشار نیز ممکن است از گره ترکی استفاده کنند.
6- از پشم به عنوان ماده اولیه برای پرز استفاده میشود، در حالی که از پنبه برای تار و پود استفاده میشود. همچنین اگرچه ابریشم کمیاب است، اما گاهی اوقات میتوان آن را در فرش بافته شده پیدا کرد.
7- فرش دستباف کرمان در ابعاد مختلف موجود است که متناسب با فضاهای مختلف، تنوع را ارائه میدهد.
جمع بندی
فرشهای دستباف کرمان مظهر سنت چند صد ساله صنعتگران ایرانی هستند که به دلیل هنر نفیس و کیفیت ماندگار خود مشهور میباشند. این فرشها با گرههای ایرانی و با استفاده از پشم و پنبه بافته میشوند که نشاندهنده میراث غنی منطقه هستند.
خرید فرش دستباف کرمان دری را به روی دنیایی از طرحهای پیچیده و رنگهای زنده باز میکند که هر قطعه نشاندهنده تمایز خالق ماهر کرمانی است. در سالهای اخیر، چالشهایی مانند کاهش تعداد بافندگان ماهر و انطباق با تقاضای بازار جهانی، موانعی را برای صنعت فرش کرمان ایجاد کرده است. با این وجود، کرمان همچنان یک نقطه کانونی برای تولید فرش است. این فرشها که غرق در تاریخ هستند و با دقت بافته شدهاند، به دلیل زیبایی و کیفیت بینظیرشان همچنان در داخل و خارج از کشور مورد توجه میباشند.
جهت خرید فرش دستباف تصویر بالا و همچنین سایر فرشهای کرمان نمایشگاه فرش بوم اینجا کلیک نمایید