فرش یک کالای ارزشمند است که می‌توان گفت بخش زیادی از منزل ما را در بر می‌گیرد؛ به همین علت طبیعی است که برای مراقبت و نگهداری از آن وسواس به خرج دهیم، خصوصا زمانی که لکه‌ای روی آن ایجاد شود و منظره زیبای فرش ما را تحت تاثیر قرار دهد. در این مقاله از مجله فرش‌بوم قصد داریم نحوه پاک کردن انواع لکه از روی فرش دستباف را به صورت ساده و کاربردی به شما آموزش دهیم تا دیگر نگران ایجاد لکه بر روی فرش خود نباشید.
نوع لکه و قدیمی یا جدید بودن آن از عواملی هستند که انتخاب روش پاک کردن آن‌ها را از روی فرش مشخص می‌کنند.
اولین قدم برای پاک کردن لکه فرش دستباف
همان‌طور که در بالا گفتیم پاک کردن هر لکه روش خاص خود را دارد ولی قبل از پرداختن به حذف هر نوع لکه‌ای لازم است مواردی را رعایت کنیم.
اولین و مهم‌ترین کار این است که به محض ایجاد لکه به سرعت وارد عمل شویم و اجازه ندهیم لکه‌ها بر روی فرش مدت طولانی باقی بمانند و به بافت فرش ارزشمند ما آسیب بزنند. این یک قانون است که هر چقدر سریع‌تر به پاک کردن لکه از روی فرش اقدام کنیم نتیجه اثربخش‌تر خواهد بود؛ زیرا اگر لکه‌ها ماندگار شوند پاک کردن آن‌ها سخت‌تر خواهد شد آن وقت برای از بین بردن آن‌ها ممکن است اجبارا به سراغ مواد شوینده قوی برویم و این یعنی آسیب زدن به بافت فرش که در مورد فرش‌های دستباف با خسارت زیادی همراه خواهد بود.
پس عکس‌العمل سریع ما کارساز خواهد بود به این صورت که مثلا اگر یک لیوان آبمیوه روی فرش ریخت، اولین کاری که به سرعت باید انجام دهیم این است که با یک قاشق تا جایی که می‌شود آبمیوه را از روی فرش جمع کنیم و سپس کمی آب روی محل لکه بریزیم تا به رقیق شدن لکه و کم شدن قدرت آن کمک کنیم.
حال اگر لکه ایجاد شده جامد بود قبل از اقدام به پاک کردن آن، خیلی با احتیاط با پشت چاقو سعی کنید جرم اضافی لکه را بردارید.
قبل از استفاده از هر نوع پاک‌کننده و شوینده‌ای ابتدا در یک نقطه از فرش که کمتر دیده می شود، آن را امتحان کنید که از آسیب احتمالی به فرش خود توسط آن شوینده مطلع شوید.
دقت کنید که لکه را از بیرون لکه به سمت خود لکه تمیز کنید و خیلی روی آن نکشید تا باعث گسترش لکه به قسمت‌های دیگر فرش نشوید.
تمیز کردن لکه های رایج از روی فرش
پس از انجام اقدامات فوق بر روی لکه، حال نوبت به پاک کردن آن از فرش رسیده است. همان‌طور که قبلا گفتیم برای پاک کردن هر لکه روش خاصی وجود دارد که در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.
چگونه لکه شیر را از فرش خود پاک کنیم
بعضی مواد غذایی مثل شیر با لک کردن فرش و بوی بدی که به جا می‌گذارند موجب نارضایتی ما می‌شوند که در این قسمت به شما می‌آموزیم چگونه این لکه را از فرش خود حذف کرده و فرش دستباف خود را مثل روز اول تمیز کنید.
استفاده از مایع ظرفشویی
زود دست به کار شوید و ابتدا با یک قاشق سعی کنید بیشتر حجم مایع شیر را از روی فرش بردارید، سپس با دستمال تمیز و خیس رو لکه بکشید (دقت کنید که با کشیدن دستمال لکه را بزرگتر نکنید) در این مرحله یک دستمال تمیز بردارید و یک ظرف هم آب سرد آماده کنید و داخل آن کمی مایع ظرفشویی بریزید و دستمال را با محلول آب و مایع ظرفشویی مرطوب کنید و روی لکه بکشید و تا پاک شدن لکه شیر این کار را تکرار کنید. در آخر برای جلوگیری از باقی ماندن رطوبت که موجب پوسیدگی بافت فرش می‌شود، با یک دستمال تمیز و خشک روی محل لکه بکشید.
استفاده از آمونیاک
جالب است بدانید آمونیاک هم برای پاک کردن لکه شیر بسیار مؤثر است. برای این کار، محلول آب و آمونیاک به نسبت دو قاشق غذاخوری در یک لیتر آب را آماده کنید و در یک اسپری بریزید و روی لکه اسپری کنید و با پارچه تمیز و مرطوب بر روی لکه بکشید. این کار را تا پاک شدن لکه ادامه دهید و در آخر با پارچه خشک و تمیز بر روی محل لکه بکشید. خیالتان از بابت آسیب به فرش دستباف خود راحت باشد زیرا آمونیاک کاری به رنگ‌های الیاف فرش شما ندارد.
پاک کردن لکه‌ی شیر با نشاسته ذرت
یک راه راحت برای از بین بردن لکه شیر از روی فرش، استفاده از نشاسته ذرت است. برای این کار اول از همه با یک قاشق حجم مایع شیر که روی فرش ریخته را تا جای ممکن جمع کنید و سپس کمی نشاسته ذرت روی لکه بریزید طوری که کل محل لکه را بپوشاند و بعد از 30 دقیقه شاهد معجزه باشید! شاید باورتان نشود ولی نشاسته ذرت با جذب رنگ و رطوبت شیر به خود باعث می‌شود در همین مدت کوتاه اثری از لکه بر روی فرش باقی نماند. فقط به یاد داشته باشید در آخر با جاروبرقی نشاسته روی فرش را جارو کنید و با دستمال مرطوب و تمیز روی محل لکه بکشید.
پاک کردن لکه چای و قهوه از روی فرش
می‌توان گفت به دلیل مصرف روزانه اغلب ما ایرانی‌ها از نوشیدنی‌هایی مثل چای و قهوه، در بین لکه‌های ایجاد شده بر روی فرش، لکه چای و قهوه بیشتر به چشم می‌خورد. همان‌طور که قبلا هم گفتیم برای از بین بردن لکه‌هایی که منشا آن‌ها مایع است ابتدا باید با یک قاشق تا جایی که می‌شود حجم مایع ریخته شده روی فرش را جمع کنید و روی محل لکه کمی آب سرد بریزید تا لکه کمرنگ‌تر شود سپس با یک پارچه نخی خشک روی محل لکه می‌کشیم. در این مرحله جوش شیرین را با نسبت یک به سه با سرکه سفید مخلوط کنید تا خمیری به دست آید . این خمیر را به مدت دو دقیقه روی محل لکه بگذارید سپس یک بار خمیر را روی لکه بکشید و در آخر خمیر را از روی لکه پاک کنید و سطح لکه را با پارچه تمیز مرطوب شده با آب سرد، خوب تمیز کنید.
روش دیگری که برای پاک کردن لکه چای از روی فرش می‌خواهیم آموزش دهیم استفاده از ترکیب مایع ظرفشویی و هیدروژن پراکسید به نسبت یک به دو هست. به این صورت که مخلوط به دست آمده را روی محل لکه ریخته و تا از بین رفتن لکه از روی فرش با انگشت خود محل لکه را ماساژ می‌دهیم و در آخر با کمی آب سرد و یک پارچه خشک محل را به خوبی تمیز می‌کنیم.
از بین بردن لکه رنگی از روی فرش
برای پاک کردن رنگ از روی فرش باید با پشت چاقو جرم رنگ را در جهت خواب فرش تا جای ممکن برداریم و سپس به مدت چند دقیقه روی لکه یک دستمال حوله‌ای تمیز قرار می‌دهیم و در مرحله بعد با شامپو فرش و یک دستمال نخی تمیز و مرطوب با حرکات رفت و برگشتی لکه را پاک می‌کنیم و در آخر با یک دستمال تمیز و خشک روی محل لکه می‌کشیم تا رطوبت اضافی در فرش باقی نماند.
تمیز کردن لکه چسب قطره ای از روی فرش
همان‌طور که می‌دانید چسب خیلی سریع خشک می‌شود پس برای پاک کردن لکه چسب سرعت عمل ما خیلی مهم است. برای این کار ابتدا چسب اضافی را از سطح فرش برمی‌داریم و سپس روی محل لکه یک پارچه نخی می‌اندازیم و روی پارچه نخی نیز اتوی گرم می‌گذاریم تا به این شکل به کمک حرارت اتو، چسب از فرش جدا شده و به پارچه نخی بچسبد و سپس برای پاک کردن بقایای لکه از یک پارچه تمیز و محلول آب و صابون استفاده می‌کنیم. یادتان باشد در پایان کار از خشک کردن محل لکه غافل نشوید.
حال اگر لکه چسب قدیمی بود راه حل چیست؟ نگران نباشید؛ کافی است با یک پارچه تمیز آغشته شده به کمی استون یا آمونیاک و یا حتی کمی سرکه سفید روی محل لکه ضربه بزنید و کمی زمان دهید و سپس به کمک دستمال تمیز و آب گرم محل لکه را به خوبی آبکشی و سپس خشک کنید.
برای تمیز کردن سایر لکه ها بخش دوم مقاله را مطالعه بفرمایید (اینجا کلیک نمایید)
